Sociaal vitaal
Sociaal Vitaal is een beweegprogramma voor kwetsbare thuiswonende senioren. Met focus op de senioren in de leeftijd 65-85 jaar, met een laag inkomen (<110 % minimum inkomen) , die (te) weinig bewegen en gevoelens van eenzaamheid ervaren.
Het doel van Sociaal Vitaal is het verbeteren van fysieke fitheid en het verminderen van eenzaamheid. Om die doelen te bereiken, wordt wekelijks een programma aangeboden. Hierin worden naast beweegactiviteiten en vaardigheidstrainingen ook gezondheidsvoorlichting en zelfmanagement oefeningen aangeboden. Sociaal Vitaal heeft een looptijd van 18 maanden en wordt lokaal uitgevoerd door senioren sport-en beweegdocenten die een bijscholing Sociaal Vitaal hebben gevolgd.
Sociaal Vitaal is ontwikkeld door de stichting GALM in samenwerking met de Rijksuniversiteit Groningen en de Hanze University of Applied Sciences. De uitvoering van Sociaal Vitaal is in handen van lokale partners zoals de gemeente, de welzijnsinstelling, de eerstelijn, de buurtsportcoach en lokale seniorenorganisaties en sportverenigingen. De stichting GALM ondersteund de uitvoering en zorgt voor de scholing, de monitoring en de verslaglegging.
De uitvoering van een Sociaal Vitaal project bestaat uit de volgende werkzaamheden:
- een voorbereidingsperiode waarin op basis van de GGD gezondheids-monitor en CBS gegevens over de bevolkingssamenstelling per wijk een scan wordt gemaakt van de omvang van bewegingsarmoede en eenzaamheid. Op grond van deze scan wordt een keuze gemaakt welke wijk en postcodes in die wijk in aanmerking komen voor Sociaal Vitaal. In de voorbereidingsperiode worden afspraken over de uitvoering van Sociaal Vitaal;
- het werven van deelnemers. Op basis van een uitdraai uit de Gemeentelijke Basis Adminstratie (GBA) wordt een uitdraai gemaakt van de adressen van senioren die een uitnodigingsbrief, met antwoordkaart, voor een fitheidstest krijgen. Op de antwoordkaart kunnen senioren aangeven of ze willen deelnemen aan de fittest, niet willen deelnemen of een huisbezoek willen voor een nadere toelichting;
- De fitheidstest bestaat uit het afnemen van vragenlijsten over bewegen, eenzaamheid en het meten van bloeddruk en BMI en het meten van kracht, uithoudingsvermogen en coördinatievermogen. De testresultaten worden na afloop van de test besproken, waarbij de deelnemers ook advies krijgen of ze, op grond van de inclusiecriteria , in aanmerking komen om deel te nemen aan Sociaal Vitaal. De fitheidstest wordt na afloop van het programma opnieuw afgenomen.
- Het programma bestaat uit een beweegprogramma, dat bestaat uit 23 lessen waarin fitheid wordt getraind in combinatie met spel- en sportactiviteiten, 7 lessen waarin fysieke- ,mentale, sociale-, en emotionele weerbaarheid wordt getraind , en gezondheidsvoorlichting over o.a. voeding, medicijngebruik, ziekte- en aandoeningen en zelfmanagement oefeningen voor het bevorderen van lichamelijke activiteit in het dagelijks leven. Na afloop van de lessen wordt er koffie gedronken.
- het borgen van de Sociaal vitaal groepen bij sportverenigingen of welzijnsinstellingen.
Er is inmiddels een Sociaal Vitaal in Kleur programma ontwikkeld dat zich richt op oudere senioren met een migratieachtergrond. Dit programma is door het Netwerk van Organisaties van Ouderen met een Migratieachtergrond (NOOM) en de stichting GALM ontwikkeld.
Deelname aan Sociaal Vitaal en Sociaal Vitaal in Kleur leidt tot aantoonbare verbetering van beenkracht en uithoudingvermogen en afname van eenzaamheid. Sociaal Vitaal heeft de status van een aantoonbaar effectief programma.